มะขามป้อม มากมายไปด้วยประโยชน์ และ สรรพคุณ

มะขามป้อมนอกจากจะช่วยแก้ไอแล้วจะมีประโยชน์และสรรพคุณอะไรอีกหน่อยถ้าอยากรู้มาดูกันเกมส์สล็อต

หากคุณเป็นคนหนึ่งที่ไม่เคยรู้มาก่อนว่ามะขามป้อมลูกเล็ก ๆ ที่เราได้ช่วยกันได้รับประโยชน์จากการบำรุงรักษาที่ได้รับจากหัวเข่า เรานำประโยชน์ที่ดี ๆ ๆ ๆ ๆ ๆ ๆ ๆ ๆ ๆ ๆ ๆ ๆ ๆ ๆ ๆ ๆ ๆ ๆ ๆ ๆ ๆ ๆ ๆ ๆ ๆ ๆ ที่นี้ของคนเช่นกัน

มะขามป้อมภาษาอังกฤษคือ Indian gooseberry มีชื่อทางวิทยาศาสตร์ว่า Phyllanthus emblica Linn จัดเป็นพืชตระกูลเดียวกับมะยมคือตระกูล Phyllanthus L. ปกติแล้วจะเติบโตขึ้นในเอเชียเขตร้อนสามารถเจริญเติบโตได้ดีในประเทศไทยโดยมีลักษณะทางพฤกษศาสตร์คือ

– ต้น : เป็นไม้ยืนต้นขนาดกลางสูงประมาณ 8-12 เมตรลำต้นมีลักษณะคดงอไม่ตรง
– เปลือก : เปลือกนอกของลำต้นเป็นสีน้ำตาลอม เทาส่วนเปลือกในเป็นสีชมพูสด
– ใบ : ใบเป็นช่อเป็นใบเลี้ยงเดี่ยวเรียงสลับ ปลาย ใบแหลมโคนใบโค้งมนขอบ ใบเรียบมีสีเขียวอ่อนเรียงชิดติดกันบนก้านใบ
– ดอก : มีดอกสีขาวหรือเหลืองอ่อนเล็ก ๆ รวมอยู่บนกิ่งเดียวกันโดยจะออกดอกประมาณเดือนกันยายน
– ผล : มีผลก ถ้าเป็นผลอ่อนจะมีสีเขียวปนเหลือง แต่ถ้าเป็นสีแดงก็จะเป็นสีเขียวปนเหลือง แต่ก็ไม่เป็นไร กุมภาพันธ์

คุณค่าทางอาหารมากมายจากมะขามป้อม

มะขามป้อมสด 100 กรัม

• พลังงาน 58 กิโลแคลอรี
• น้ำ 84.10 กรัม
• อัตรา 0.50 กรัม
• คาร์โบไฮเดรต 14.30 กรัม
• เส้นใยอาหาร 2.40 กรัม
• โปรตีน 0.70 กรัม
• แคลเซียม 29 มิลลิกรัม
• ฟอสฟอรัส 21 มิลลิกรัม
• เหล็ก 0.5 มิลลิกรัม
• วิตามินเอ 100 หน่วยสากล
• วิตามินบี 10.03 มิลลิกรัม
• วิตามินบี 20.04 มิลลิกรัม
• ไนอะซิน 0.2 มิลลิกรัม
• วิตามินซี 276 มิลลิกรัม

ส่วนมะขามป้อมแช่อิ่ม 100 กรัม มีคุณค่าทางโภชนาการ ดังนี้

• พลังงาน 222 กิโลแคลอรี
• น้ำ 37.60 กรัม
• ไขมัน 0.60 กรัม
• คาร์โบไฮเดรต 59.80 กรัม
• เส้นใยอาหาร 1 กรัม
• โปรตีน 0.50 กรัม
• แคลเซียม 39 มิลลิกรัม
• ฟอสฟอรัส 18 มิลลิกรัม
• เหล็ก 1.2 มิลลิกรัม
• วิตามินบี 0.02 มิลลิกรัม
• วิตามินบี 0.09 มิลลิกรัม
• ไนอะซิน 0.1 มิลลิกรัม
• วิตามินซี 3 มิลลิกรัม

มะขามป้อมมีสารสำคัญอะไรบ้างนะ

เนื้อ : มีน้ำ โปรตีน ไขมัน คาร์โบไฮเดรต วิตามินซี วิตามินบี 3 สารแทนนิน กรดเพ็กทิน และเกลือแร่ต่าง ๆ
เมล็ด : มีสารประกอบฟอสฟาไทด์ น้ำมัน และน้ำมันระเหย
ผลสด : มีสารแทนนินและวิตามินซี (วิตามินซีในมะข้ามป้อมสูงกว่าวิตามินซีในส้มประมาณ 1 เท่า)
ผลแห้ง : มีกรดมิวซิก
เปลือกผล : มีกรดเอลลาจิก, กรดฟิลเลมลิก และสารฟีนอลส์
เปลือกต้น : มีสารแทนนิน สารลูพิออล และสารลูโค เดลฟินิดิน
ใบ : มีสารแทนนิน กรดมาลิก และสารลูพิออล
กิ่งเล็ก : มีสารแทนนิน
ราก : มีสารลูพิออลและกรดเอลลาจิก

สรรพคุณของมะขามป้อม

• ผล : นำมาทานหรือคั้นเป็นน้ำดื่มแก้อาการท้องเสีย แก้กระหาย แก้หวัด แก้ไอ ช่วยละลายเสมหะ ช่วยขับปัสสาวะ ช่วยรักษาโรคบิด ช่วยรักษาเลือดออกตามไรฟัน เป็นยาระบาย เป็นยาถ่ายพยาธิ และใช้ล้างตาแก้ตาแดงได้
• เมล็ด : นำมาชงน้ำร้อนดื่มแก้หืด แก้อาหารคลื่นไส้ อาเจียน โรคเบาหวาน โรคหอบหืด โรคหลอดลมอักเสบ และนำมาล้างตา ช่วยรักษาโรคตาต่างได้ อีกทั้งถ้าบีบเอาน้ำมันจากเมล็ดมาทาศีรษะสามารถช่วยให้เส้นผมดกดำขึ้นได้
• เปลือก : นำมาต้มน้ำทานแก้โรคบิดและช่วยรักษาอาการฟกช้ำได้
• ก้าน : นำมาต้มน้ำแล้วนำไปอมช่วยแก้อาการปวดฟัน แก้ไอ แก้ปวดท้องน้อย และแก้ปวดเมื่อยตามกระดูกได้
• ใบ : นำมาต้มอาบ ช่วยลดไข้ได้
• ดอก : ใช้เข้าเครื่องยา ทำเป็นยาเย็นและยาระบายได้
• ยาง : นำมาทานช่วยย่อยอาหาร ช่วยขับปัสสาวะ และนำไปหยอดตาแก้อาการตาอักเสบได้
• ราก : สามารถนำมาทานแก้ท้องเสีย แก้ร้อนใน แก้โรคเรื้อน กินเป็นยาลดไข้ ช่วยฟอกเลือด และช่วยลดความดันเลือดลงได้

ประโยชน์ของมะขามป้อม

1. อุดมไปด้วยสารอาหารและเป็นแหล่งของวิตามินซี
เชื่อว่าถ้าพูดถึงผลไม้วิตามินซีสูง หลาย ๆ คนคงจะนึกถึงส้ม แต่หารู้ไม่ว่าผลไม้อย่างมะขามป้อมนั้นมีวิตามินซีสูงกว่าส้มถึงเท่าตัว แถมในมะขามป้อมยังมีสารแทนนินและโพลีฟีนอล ซึ่งเป็นสารป้องกันการสลายตัวของวิตามินซี ทำให้วิตามินซีคงตัวอยู่ได้นานอีกด้วย และยังไม่พอแค่นั้นค่ะ เพราะมะขามป้อมยังอุดมไปด้วยสารอาหารอื่น ๆ อีกเพียบ ทั้งวิตามินเอ วิตามินบี 3 ธาตุเหล็ก แคลเซียม และฟอสฟอรัส เรียกได้ว่าทานมะขามป้อมอย่างเดียวก็ได้สารเกือบอาหารครบถ้วนเลย

2. ดับกระหาย
เพียงแค่ทานผลมะขามป้อมสด ๆ ก็ช่วยแก้และลดอาการกระหายน้ำได้ โดยไม่ต้องนำไปทำเป็นน้ำผลไม้เลยค่ะ เพราะเมื่อเรากัดมะขามป้อม น้ำมะขามป้อมที่ซึมออกมาจะช่วยแก้อาการคอแห้งได้ แล้วยิ่งถ้าได้ดื่มน้ำเปล่าตามหลังไปอีกสักหน่อย ก็จะยิ่งทำให้ความรู้สึกกระหายดีขึ้นเยอะเลยล่ะค่ะ

3. แก้ไอ เจ็บคอ ลดเสมหะ แก้หวัด
ถ้าพูดถึงประโยชน์ดี ๆ ของมะขามป้อม แทบทุกคนคงจะต้องบอกว่าช่วยแก้ไอ แก้หวัด ละลายเสมหะ รักษาอาการเจ็บคอแน่นอน เพราะอุดมไปด้วยวิตามินซีและสารกลุ่มแทนนิน แถมรสเปรี้ยวของมะขามป้อมยังช่วยละลายเสมหะและบำรุงเสียงได้ดี จนโรงพยาบาลเจ้าพระยาอภัยภูเบศรยังนำมะขามป้อมไปทำเป็นยาแก้ไอ แล้วลงทะเบียนเป็นยาแผนโบราณเลยด้วย

โดยหากต้องการใช้มะขามป้อมแก้ไอ ก็ทำได้ง่าย ๆ ด้วยการนำมะขามป้อม ไปคั้นหรือต้มแล้วนำมาดื่ม หรือจะนำมะขามป้อมไปอมกับเกลือเฉย ๆ ก็ได้ ซึ่งการอมมะขามป้อมนอกจากจะช่วยแก้ไอและละลายเสมหะแล้ว ยังทำให้เราชุ่มคอ และช่วยบำรุงเสียงให้ใส ป้องกันเสียงแห้งอีกด้วยนะ

4. แก้ไข้
สารแทนนินและวิตามินซีที่มีอยู่ในมะขามป้อม เป็นสารที่ช่วยเสริมสร้างภูมิต้านทานให้ร่างกาย จึงช่วยแก้ไข้จากอากาศที่เปลี่ยนแปลงได้ โดยนำผล เมล็ด หรือรากของมะขามป้อมมาคั้นดื่ม เพราะน้ำมะขามป้อมถือเป็นยาเย็นที่ช่วยลดและระบายความร้อนออกจากร่างกาย และเรายังสามารถนำใบสดของมะขามป้อมมาต้มน้ำอาบเพื่อให้ไข้ลดลงได้อีกด้วย

นอกจากนี้ มะขามป้อมยังช่วยให้อาการไข้ทับระดูดีขึ้น โดยตำรับยาพื้นบ้านจะนำมะขามป้อมและลูกสมอไทยจำนวนเท่าอายุผู้ป่วยมาต้มกับใบมะกาแห้ง 1 กำมือ ใส่เกลือนิดหน่อย แล้วนำมาดื่มครั้งละ 1 แก้ว ทุก ๆ 4-6 ชั่วโมงในวันแรกที่ดื่ม หลังจากนั้นดื่มวันละ 2 ครั้ง เช้า-เย็น ภายใน 3 วันยาต้มหม้อนี้อาจช่วยบรรเทาอาการปวดเมื่อย ปวดท้องจากไข้ทับระดูได้

5. แก้ปวดฟัน
รู้ไหมคะว่าการทานมะขามป้อมหรือนำปมก้านมะขามป้อมมาต้มกับน้ำ แล้วใช้อมหรือบ้วนปาก สามารถเบาเทาและป้องกันอาการปวดฟันได้ เนื่องจากในมะขามป้อมมีวิตามินซีสูงมากนั่นเอง

6. รักษาลักปิดลักเปิด
มีงานวิจัยพบว่า ร่างกายคนเราสามารถดูดซึมวิตามินซีจากมะขามป้อมได้ดีกว่าวิตามินซีเม็ดทั่วไป เนื่องจากในมะขามป้อมมีสารอื่น ๆ ที่ช่วยให้วิตามินเข้าสู่ร่างกายได้ง่าย ดังนั้นผู้ที่เป็นโรคลักปิดลักเปิดที่มีอาการเลือดออกตามไรฟัน ซึ่งเป็นโรคที่ร่างกายขาดวิตามินซีจึงควรทานมะขามป้อมที่มีวิตามินซีสูงเข้าไปมาก ๆ เพราะสามารถช่วยให้หายจากโรคนี้ได้

7. บรรเทาอาการคันจากเชื้อรา น้ำกัดเท้า
เราสามารถนำรากของมะขามป้อมมาสับเป็นชิ้นเล็ก ๆ และนำไปต้มประมาณ 15 นาที จากนั้นก็นำมาทาบริเวณที่เป็นเชื้อรา ก็จะช่วยบรรเทาอาการคันได้ ส่วนใครที่มีอาการคันจากน้ำกัดเท้า ให้นำเปลือกมะขามป้อมไปตำผสมกับน้ำเล็กน้อย แล้วนำมาทาบริเวณที่คันก็จะช่วยรักษาได้ หรือหากใครอยากจะฆ่าเชื้อโรคหรือป้องกันน้ำกัดเท้าไว้ก่อน จะนำเปลือกของต้นมะขามป้อมไปแช่น้ำ แล้วนำเท้าไปแช่ก็จะช่วยให้ผิวบริเวณเท้าหนาขึ้น เนื่องจากความฝาดของเปลือกมะขามป้อมจะช่วยตะกอนโปรตีน ทำให้ผิวหนังของเท้าและข้อเท้าหนาขึ้น ทนทานต่อการเกิดน้ำกัดเท้ามากยิ่งขึ้น

8. รักษาแผล แก้ฟกช้ำ
รู้ไหมคะว่าเราสามารถนำเปลือกลำต้นของมะขามป้อมมาบดเป็นผงแล้วโรยที่บริเวณบาดแผลเพื่อรักษาแผลและอาการฟกช้ำได้ด้วย ส่วนใครที่เป็นแผลแล้วหายช้า เป็นแผลแล้วมีน้ำเหลืองไหลเยอะ หรือป่วยเป็นโรคน้ำเหลืองเสีย เราขอแนะนำให้ทานมะขามป้อม 1 ลูก ทุกวันหลังอาหาร เพราะในมะขามป้อมมีวิตามินอยู่มาก โดยเฉพาะวิตามินซี จะสามารถแก้อาการน้ำเหลืองเสียได้ค่ะ

9. รักษาหอบหืด
นอกจากแก้ไข้หวัดแล้ว หากใครเป็นหอบหืดยังสามารถนำเมล็ดมะขามป้อมมาตำเป็นผง แล้วชงดื่มกับน้ำร้อน ก็ช่วยรักษาให้หายได้ด้วย

10. แก้อาการผื่นคัน
ใครที่มีอาการผิวหนังอักเสบหรือเป็นผื่นคัน เราขอแนะนำให้นำใบมะขามป้อมมาต้มอาบ หรือนำเมล็ดมาเผาแล้วบดให้ละเอียด จากนั้นนำไปผสมกับน้ำมัน คนให้เข้ากันจนเหลวข้น แล้วนำมาทาแผล จะช่วยบรรเทาอาการคัน แก้พิษน้ำร้อนลวก และช่วยรักษาแผลได้

11. เป็นยาระบาย แก้ท้องผูก
ยางของผลมะขามป้อมและวิตามินซีมีฤทธิ์เป็นยาระบาย ช่วยให้ระบบขับถ่ายของเราดีขึ้น และแก้อาการท้องผูกได้ ฉะนั้นมะขามป้อมจึงถือเป็นผลไม้อย่างหนึ่งที่ช่วยแก้อาการท้องผูกได้ดี

แถมยังมีคนนำไปสกัดเข้าเครื่องยา ทำเป็นยาระบายได้ด้วย แต่อย่างไรก็ตาม หากเราทานในปริมาณที่มากเกินไปอาจทำให้มีอาการท้องเสียแทนได้ ดังนั้นควรควบคุมปริมาณการทานในแต่ละวันด้วยนะคะ

12. แก้ท้องเสีย โรคบิด
อาการท้องเสีย หรือถ่ายบิด สามารถใช้มะขามป้อมรักษาให้หายได้ง่าย ๆ ด้วยกัน 3 วิธี คือ นำรากมะขามป้อมไปต้มดื่ม หรือนำลูกมะขามป้อมสดไปต้มประมาณ 10-20 นาทีแล้วดื่ม หรือวิธีสุดท้าย นำใบไปตำให้ละเอียดแล้วนำมาชงดื่มครั้งละ 1 ช้อนชา ทุก 2-4 ชั่วโมง หรืออาจเติมน้ำผึ้งลงไปหน่อยเพื่อให้ดื่มง่ายขึ้น

13. บำรุงผิว
วิตามินซีในมะขามป้อมยังสามารถบำรุงผิวพรรณ ชะลอการเกิดริ้วรอย และทำให้หน้าขาวสดใสได้ โดยนำมะขามป้อมมาฝนแล้วนำน้ำที่ได้ไปทาบริเวณหน้าและผิวของเราได้เลย

14. บำรุงผม
มีการนำมะขามป้อมมาสกัดทำเป็นยาสระผมทั้งที่ไทยและอินเดียเลยนะคะ เนื่องจากมะขามป้อมสามารถบำรุงรักษาเส้นผมให้มีสุขภาพแข็งแรง นุ่มลื่น และยังช่วยทำให้ผมดกดำ ป้องกันผมหงอกได้ด้วย

โดยการนำมะขามป้อมมาทอดกับน้ำมันมะพร้าวแล้วนำน้ำมันมาหมักผม หรือหากใครมีมะขามป้อมแห้ง ก็สามารถนำลูกมะขามป้อมแห้งไปแช่น้ำไว้หนึ่งคืน แล้วนำมาบำรุงผม โดยใช้ล้างแทนน้ำสุดท้ายได้ แถมเราสามารถนำเมล็ดมะขามป้อมมาบีบเอาน้ำมัน แล้วนำไปทาทั่วศีรษะก็ช่วยทำให้ผมดกดำขึ้นด้วย

15. บำรุงร่างกายตั้งแต่หัวจรดเท้า
เนื่องจากมะขามป้อมมีสารอาหารมากมาย ที่ช่วยบำรุงทั้งผม สมอง ดวงตา คอ หลอดลม ปอด หัวใจ ตับ ตับอ่อน ไต กระเพาะ ลำไส้ และผิวหนัง แถมยังช่วยแก้น้ำเหลืองเสีย บำรุงกำลัง บำรุงเลือด ลดความดันเลือดสูง และปรับประจำเดือนให้มาปกติได้ จึงบอกได้เลยว่าการทานมะขามป้อมช่วยบำรุงร่างกายเราให้ดีขึ้นได้แทบทุกส่วนจริง ๆ ค่ะ

16. ต้านมะเร็ง
มีการวิจัยพบว่าสารฝาดในมะขามป้อมอย่างกรดแกลลิคและสารแทนนินสามารถยับยั้งเซลล์มะเร็งไม่ให้ก่อตัวในร่างกายเราได้ แถมมะขามป้อมยังสามารถต้านอนุมูลอิสระได้ดีมาก เพราะอุดมไปด้วยวิตามินซีและสารแทนนินที่ประกอบไปด้วย emblicanin A, emblicanin B, punigluconin และ peduculagin

17. แปรรูปได้หลากหลาย
นอกจากจะกินเปล่า ๆ อร่อยแล้ว มะขามป้อมยังนำไปทำเป็นเครื่องดื่ม หรือแปรรูปเป็นของกินเล่นอร่อย ๆ อย่าง มะขามป้อมแช่อิ่ม และใช้เป็นยาสมุนไพร ยาแก้ไอ หรือยาสระผม แถมยังนำไปทำเป็นเครื่องสำอางและอาหารเสริมได้อีกด้วย

มะขามป้อม ข้อควรระวังที่ต้องรู้ก่อนทาน

ผู้ที่มีปัญหาเลือดจาง ผู้ที่แน่นท้องบ่อย ๆ และคนขี้หนาว ไม่ควรทานมะขามป้อมในปริมาณมาก ๆ เพราะมะขามป้อมเป็นผลไม้ที่มีฤทธิ์เย็น หากกินเยอะอาจทำให้รู้สึกหนาวหรือมีอุณหภูมิในร่างกายลดลงได้ ดังนั้นผู้ที่มีอาการข้างต้นจึงควรระมัดระวังและควบคุมปริมาณการทานมะขามป้อมให้ดี หรือจะหันไปทานพวกผลไม้ที่มีฤทธิ์ร้อนแต่วิตามินซีสูง อย่าง ลำไย แทนก็ได้ค่ะ

สูตรเด็ด เมนูอร่อยของมะขามป้อม

แน่นอนว่ามะขามป้อมสามารถนำมาทำเป็นของอร่อย ๆ ได้มากมายเลย ทั้งมะขามป้อมแปรรูป มะขามป้อมแช่อิ่ม น้ำพริกมะขามป้อม หรือทำเป็นยาแก้ไอมะขามป้อมก็ยังได้ ส่วนใครที่อยากจะทำน้ำมะขามป้อมง่าย ๆ ทานเอง