สมุนไพรไทยสรรพคุณเจ๋ง ๆ มีอยู่หลากหลายชนิดด้วยกัน และหนึ่งในนั้นมีสมุนไพรที่ชื่อว่า ครอบจักรวาล หรือต้นครอบฟันสี เห็นชื่อแล้วก็เดาได้เลยนะคะว่าสรรพคุณต้นครอบจักรวาลจะบานตะไทเบอร์ไหน เอาเป็นว่ามาอ่านข้อมูลที่กระปุกดอทคอมนนำมาฝากกันก่อนดีกว่า ต้นครอบจักวาล สรรพคุณดียังไงบ้าง
ต้นครอบจักรวาล ชื่อนี้ได้แต่ใดมา
ต้นครอบจักรวาลมีชื่อทางวิทยาศาสตร์ว่า Abutilon indicum (L.) Sweet เป็นพืชในวงศ์ Malvaceae หรือจะเรียกต้นครอบจักรวาลเป็นภาษาอังกฤษว่า Country mallow หรือ Indian mallow ก็ได้นะคะ ส่วนชื่อที่เรียกกันในบ้านเราก็มีทั้งต้นครอบจักรวาล ครอบฟันสี ครอบจักรวาฬ ตอบแตบ บอบแปป มะก่องเข้า ก่อนเข้า (เชียงใหม่) โผงผาง (โคราช) ครอบตลับ หญ้าขัดหลวง หญ้าขัดใบป้อม ขัดมอนหลวง เป็นต้น
ต้นครอบจักรวาล ลักษณะทางพฤกษศาสตร์เป็นอย่างไร
ต้นครอบจักรวาลเป็นพรรณไม้พุ่ม ลำต้นสูงไม่เกิน 5 ฟุต ใบจะกลมและกว้างประมาณ 7 เซนติเมตร ตัวใบจะมีขนสีขาวเล็ก ๆ ปกคลุม ลักษณะใบค่อนข้างหนา ส่วนดอกเป็นดอกสีเหลือง ขนาดประมาณ 2-3 เซนติเมตร ผลต้นครอบจักรวาลจะมีลักษณะกลมเป็นกลีบ ๆ คล้ายฟันสีที่ใช้สีข้าว แต่ลักษณะผลจะเป็นทรงตูม ไม่บานอ้าเหมือนพืชชนิดอื่น
สรรพคุณต้นครอบจักรวาล
เราสามารถใช้ประโยชน์จากต้นครอบจักรวาลได้ทั้งต้น ราก และเมล็ด โดยสรรพคุณต้นครอบจักรวาลจะแบ่งตามส่วนต่าง ๆ ดังนี้
*ทั้งต้น
รสชุ่ม ใช้แก้ร้อน ชื้น ฟอกเลือด แก้ท้องร่วง หูอื้อ หูหนวก แผลบวมเป็นหนอง โรคเรื้อน ปัสสาวะขัด ปัสสาวะเจ็บ ปัสสาวะขุ่น คางทูม ขับลม บำรุงโลหิต ดับพิษร้อนในร่างกาย โดยตัดทั้งต้น ล้างให้สะอาด ตากจนแห้ง แล้วนำต้นครอบจักรวาลแห้งประมาณ 30-60 กรัม ต้มกับน้ำดื่ม หรือตุ๋นกับเนื้อไก่รับประทาน ส่วนใช้ภายนอกให้นำต้นครอบจักรวาลแห้งมาตำแล้วพอกตามร่างกาย
* ใบ
– นำใบสดมาตำให้ละเอียด แล้วบ่มฝีให้แตกเร็ว
– นำใบมาต้มกับน้ำ ใช้อมบ้วนปาก แก้ปวดฟันและแก้เหงือกอักเสบ
* ราก
ส่วนรากเป็นส่วนที่ถูกนำมาใช้ประโยชน์ทางตำรับยามากที่สุด โดยตำรับยาที่ว่า มีดังนี้
– แก้ริดสีดวงทวาร
ใช้รากต้นครอบจักรวาล 150 กรัม ต้มกับน้ำแล้วเคี่ยวจนได้น้ำข้น ๆ ดื่มประมาณ 1 ถ้วยชา ส่วนที่เหลือเอาตั้งอุ่นแล้วรมไอร้อนที่ก้น ใช้รมวันละ 5-6 ครั้ง จากนั้นล้างแผลด้วยน้ำอุ่นอีกรอบ
– บำรุงกำลัง
ใช้รากแห้ง 60 กรัม ต้มกับขาหมู 2 ขา ผสมกับเหล้าเหลือง 60 กรัม เคี่ยวเป็นยาบำรุงร่างกาย
– แก้แผลอักเสบ
ใช้รากแห้ง 30 กรัม ผสมน้ำและเหล้าอย่างละเท่า ๆ กัน ตุ๋นรับประทาน ตำรับนี้จะช่วยรักษาแผลอักเสบที่ทำให้กล้ามเนื้อลีบ
– แก้คอตีบ
ใช้รากสดของต้นครอบจักรวาล 30 กรัม ต้มกับน้ำดื่ม
– แก้หูชั้นกลางอักเสบเรื้อรัง
ใช้รากแห้ง 15-30 กรัม ข้าวเหนียว 1 ถ้วย หรือเนื้อหมูไม่ติดมัน หรือเต้าหู้ก็ได้ นำส่วนผสมทั้งหมดมาต้มน้ำรับประทาน
– แก้รากฟันเน่าเป็นหนอง
ใช้รากแห้ง 15 กรัม ต้มกับน้ำสะอาดผสมน้ำตาลแดงพอสมควร หรือใช้รากแห้งแช่น้ำส้มสายชู 1 ชั่วโมง แล้วเอาผ้าห่ออมไว้ในปากบ่อย ๆ
– แก้เป็นลม แก้ระดูขาวในสตรี
ใช้รากแห้ง 30 กรัม ต้มกับน้ำดื่มเป็นยา
* เมล็ด
– แก้บิดมูกเลือด
ใช้เมล็ดคั่วให้เกรียม จากนั้นบดเป็นผง รับประทานพร้อมน้ำผึ้ง ครั้งละ 3.2 กรัม วันละ 3 ครั้งก่อนอาหาร
– แก้ฝีฝักบัว
ใช้เมล็ด 1 ช่อ บดเป็นผงชงน้ำสุกอุ่น ๆ รับประทานแล้วเอาใบสดตำผสมกับน้ำผึ้ง หรือน้ำตาลทรายแดง พอกที่แผล
ครอบจักรวาล รักษาสะเก็ดเงิน – แก้ลมชักได้ไหม
เคยมีข้อมูลแชร์ต่อ ๆ กันว่า หากนำต้นครอบจักรวาลมาต้มดื่มจะช่วยรักษาโรคสะเก็ดเงินได้ หรือจะนำทั้งต้นรวมรากมาต้มน้ำจนเดือดแล้วดื่มเป็นประจำ ก็ช่วยรักษาโรคลมบ้าหมู หรือลมชักได้ด้วย โดยตำรับยาดังกล่าวเป็นของหมอพื้นบ้าน และภูมิปัญญาชาวบ้านที่ยังไม่มีงานวิจัยรับรองชัดเจนว่า รักษาอาการเหล่านี้ได้ผลจริงหรือไม่ ดังนั้นจึงควรระมัดระวังในการใช้ยาสมุนไพรด้วยนะคะ เพราะบางตำรับยาอาจไม่เหมาะกับสุขภาพของแต่ละคน
สรรพคุณของต้นครอบจักรวาลมีประโยชน์ต่อสุขภาพหลายด้านเลยนะคะ แต่การใช้สมุนไพรใด ๆ ก็ตาม ควรได้รับการแนะนำจากแพทย์แผนไทย หรือหากใครมีโรคประจำตัว ต้องกินยาอยู่ตลอด ก็ควรปรึกษาแพทย์หรือเภสัชกรก่อนใช้สมุนไพรทุกชนิดด้วย ทั้งนี้ก็เพื่อความปลอดภัยของสุขภาพร่างกายเรานั่นเอง
