โรคผิวหนัง (Skin Disease) เป็นโรคที่มีลักษณะอาการเป็นผื่น ตุ่ม วงด่างขาว หรือขึ้นเป็นก้อนตามส่วนต่างๆ ของร่างกาย ซึ่งสามารถมองเห็นได้อย่างชัดเจน อีกทั้งอาจจะมีอาการปวดหรือคันร่วมด้วย สาเหตุของการเกิดโรคผิวหนังมีได้หลายปัจจัยได้แก่ การติดเชื้อ การใช้ยา ปรสิต อาการแพ้ที่เกิดจากภูมิแพ้ เป็นต้น การรักษาโรคผิวหนังสามารถรักษาได้ด้วยสมุนไพรไทยต่างๆ ดังนี้
ขมิ้นชัน
สรรพคุณของขมิ้นชัน เหง้าของขมิ้นชันสามารถใช้รักษาโรคผิวหนังผดผื่นคันได้ โดยนำมาบดให้เป็นผงผสมเข้ากับน้ำ หรือจะนำเหง้าสด ฝนน้ำทาบริเวณที่มีอาการของโรคผิวหนังก็จะสามารถรักษาโรคผิวหนังได้เช่นกัน นอกจากจะรักษาโรคผิวหนังแล้ว ขมิ้นชันยังสามารถใช้เหง้ารักษาโรคท้องอืด ท้องเฟ้อ และแผลในกระเพาะอาหารได้
ขันทองพยาบาท
สรรพคุณของขันทองพยาบาท เนื้อไม้สามารถนำมาใช้โรคลมพิษ แก้กามโรคได้ เปลือกของต้น เป็นยารักษาโรคผิวหนังกลางเกลื้อน นอกจากนี้ยังใช้ในการบำรุงสุขภาพเหงือก และเป็นยาสำหรับถ่ายพยาธิ
ข่อย
สรรพคุณของข่อย เปลือกของต้นข่อยสามารถนำมาใช้แก้โรคผิวหนัง รักษาแผล นำมาหุงเป็นน้ำมันใช้ในการรักษาริดสีดวงทวาร รักษาโรครำมะนาด รักษาโรคท้องร่วง เม็ดข่อยนำมาผสมกับหัวของแห้วหมู เปลือกทิ้งถ่อน เปลือกตะโกนา ผลพริกไทยแห้งและเถาบอระเพ็ด แล้วนำไปดองเหล้าหรือต้มน้ำดื่มใช้เป็นยาอายุวัฒนะ
ข่า
สรรพคุณของข่า นำเหง้าสดมาตำผสมกับเหล้าโรง ใช้ทารักษาโรคผิวหนังที่เกิดจากเชื้อราเช่น กลาก เกลื้อน ส่วนเหง้าอ่อนสามารถนำมาต้มเป็นน้ำดื่มเพื่อบรรเทาอาการท้องอืด ท้องเฟ้อ และช่วยขับลม
ตะเคียนทอง
สรรพคุณของตะเคียนทอง แก่นมีรสขมหวาน สามารถนำมาใช้รักษาโรคคุดทะราด ขับเสมหะ แก้โลหินและกำเดา รักษาอาการเป็นไข้ ที่มีอาการแสดงที่ตาเช่น อาการตาแดง อาการตาเหลือง หรือตามีสีขุ่นคล้ำ เป็นต้น ยางแห้งของตะเคียนทองนำมาบดเป็นผงสามารถใช้รักษาบาดแผลได้
ทองพันชั่ง
สรรพคุณของทองพันชั่ง ใบสดและรากเมื่อนำมาโขลกละเอียด แช่เหล้าโรง 1 อาทิตย์ สามารถเอาเหล้าที่ได้มาทาผิวหนังบริเวณที่เป็นกลากเกลื้อนได้
น้อยหน่า
สรรพคุณของน้อยหน่า ใบสดและเมล็ดใช้ในการรักษาโรคหิด กลากและเกลื้อนบนผิวหนัง นอกจากนี้ยังสามารถรักษาเหาได้ โดยนำเมล็ด 10 เมล็ดและใบสด 1 กำมือมาตำให้ละเอียด ผสมเข้ากับน้ำมะพร้าวในอัตราส่วน 1:2 แล้วนำส่วนผสมที่ได้มาขยี้ให้ทั่วศีรษะ และใช้ผ้าคลุมโพกศีรษะเอาไว้ 2 ชั่วโมง เมื่อครบเวลาก็เอาหวีสางออก สระผมให้สะอาด แต่ต้องระวังให้มากอย่าให้เข้าตาเพราะจะทำให้ตาอักเสบ
บัวบก
สรรพคุณของใบบัวบก ใบสดนำมาใช้ในการรักษาแผลเปื่อย แผลไฟไหม้ น้ำร้อนลวก ช่วยสมานบาดแผล และเร่งการสร้างเนื้อเยื่อ ทั้งยังช่วยระงับการเจริญเติบโตของเชื้อแบคทีเรีย ทำให้เกิดหนองและลดการอักเสบของแผลได้ โดยให้เตรียมใบสด 1 กำมือนำมาล้างให้สะอาด ตำให้ละเอียด คั้นเอาเฉพาะน้ำทาบริเวณแผลบ่อยๆ สามารถนำกากมาพอกที่บริเวณแผลได้ด้วย เมื่อทำเป็นประจำจนแผลหายแผลก็จะปิดสนิทและเกิดแผลเป็นชนิดนูนได้น้อย น้ำต้มใบบัวบกเมื่อนำมาดื่มสามารลดไข้ รักษาอาการปากเปื่อย ปากเหม็น เจ็บคอ รอนใน กระหายน้ำ ขับปัสสาวะ แก้ท้องเสีย นอกจากนี้บัวบกยังมีสรรพคุณในการรักษาโรคกลากได้ด้วย
ปาล์มน้ำมัน
สรรพคุณของปาล์มน้ำมัน เมล็ดนำมาบีบน้ำมันออกเป็นน้ำมันปรุงอาหารได้ นอกจากนี้น้ำมันที่ได้ยังใช้เป็นส่วนผสมของตำรับยาทาแก้โรคผิวหนัง
พุดตาน
สรรพคุณของพุดตาน รากใช้ต้มน้ำเพื่อดื่ม หรือนำมาฝนทาเพื่อรักษาโรคผิวหนัง ผด ผื่นคัน ที่ขึ้นเป็นเม็ด โดยเฉพาะอาการที่มีไข้ร่วมด้วย และปวดแสบปวดร้อนตามร่างกาย
มะคำดีควาย
สรรพคุณของมะคำดีควาย ผลนำมาทุบให้แตก แช่น้ำแล้วนำมา้างหน้า ช่วยรักษาผิว แก้รังแค แก้ชันนะตุ มำคำดีควายสามารถยับยั้งการเจริญเติบโตของเชื้อราได้ จึงใช้ในการรักษาโรคกลากได้อย่างดี
รามใหญ่
สรรพคุณของรามใหญ่ ลำต้นนำมาใช้แก้โรคเรื้อน โดยได้มีการนำไปทดลองกับหนูที่เป็นโรคเรื้อน 6 เดือนถึง 1 ปีสามารดลดการเพิ่มจำนวนของเชื้อโณคที่ก่อให้เกิดโรคเรื้อนได้ ส่วนของรากใช้รักษาโรคกามโรค หนองใส ผลใช้แก้ไข้ และท้องเสียได้
ลำโพงกาสลัก
สรรพคุณของลำโพงกาสลัก เมล็ดนำมาหุงเป็นน้ำมันใส่แผล แก้โรคกลากเกลื้อน ผดผื่นคัน ใบนำใบสดมาตำพอกฝี แก้อาการปวดบวมและอักเสบ ใช้ใบร่วมกับยอดแก้อาการปวดท้องเกร็ง และช่วยขยายหลอดลม แก้โรคหอบหืด ดอกนำมาจุดไฟสูบแก้อาการหอบหืด
ว่านมหากาฬ
สรรพคุณของว่านมหากาฬ นำรากและใบสดมาตำให้ละเอียด พอกบริเวณที่ถูกแมลงสัตว์กัดต่อย ช่วยบรรเทาอาการปวด ถอนพิษปวดแสบปวดร้อน ใบสดใช้รักษาโรคเริม งูสวัด ได้
หนอนตายหยาก
สรรพคุณของหนอนตายหยาก นำรากมาทุบหมักกับน้ำ ใช้ส่วนน้ำที่ได้จากการหมักมาเป็นยาฆ่าหิดและเหาได้
